Back Balangiga bells English Campanas de Balangiga Spanish Cloches de Balangiga French Campane di Balangiga Italian ബലാൻഗിഗാ മണികൾ Malayalam Kampana ng Balangiga Tagalog Lingganay han Balangiga WAR
Dzwony z Balangigi[1] (hiszp. Campanas de Balangiga[2]; tagalski Mga kampana ng Balangiga[3]) – trzy dzwony kościelne, które zostały zagrabione przez wojska lądowe Stanów Zjednoczonych z kościoła św. Wawrzyńca (hiszp. San Lorenzo de Martir[4]) w Balangidze na Filipinach[5]. Dzwony stanowiły zdobycz wojenną – ich zabranie był konsekwencją bitwy o Balangiga, do której doszło w 1901 roku podczas wojny filipińsko-amerykańskiej[6]. Jeden dzwon był w posiadaniu 9 Pułku Piechoty w jego południowokoreańskiej bazie wojskowej Camp Red Cloud[7][8], a dwa pozostałe znajdowały się w Bazie Sił Powietrznych im. Francisa E. Warrena w Cheyenne[9].
Przedstawiciele Kościoła katolickiego na Filipinach[9], władze Filipin i mieszkańcy Balangigi nieskutecznie starali się odzyskać dzwony od końca lat 50. Postęp w negocjacjach osiągnięto w 2018 roku, dzwony zaś powróciły na Filipiny 11 grudnia 2018 roku, po 117 latach od ich zagarnięcia[10].
- ↑ Adam Śliwa, Dzwony wróciły [online], Mały Gość Niedzielny, 12 grudnia 2018 [dostęp 2021-07-22] (pol.).
- ↑ Reuters/EP, Filipinas recibe las ‘Campanas de Balangiga’ más de un siglo después de la batalla contra EEUU, Agencia Europa Press, Manila, 11 grudnia 2018 [dostęp 2021-07-22] (hiszp.).
- ↑ Virgilio S. Almario (red.), Kampana ng Balangiga, „Sagisag Kultura”, 1, Manila: National Commission for Culture and the Arts, 2015 [dostęp 2021-07-22] (tagalski).
- ↑ Daniel W. McKinnon Jr., The Bells of San Lorenzo de Martir. Desk guide to truth [online], Veterans of Foreign Wars Wyoming, 2018 [dostęp 2021-07-22] (ang.).
- ↑ Wiktor Młynarza, Ta wojna jest czarną plamą w historii USA. Po 117 latach Amerykanie oddają skradziony łup wojenny [online], Stefczyk.info, 11 grudnia 2018 [dostęp 2021-07-22] (pol.).
- ↑ Artur Bartkiewicz, USA zwróciły Filipinom trzy dzwony. Po stu latach [online], Rzeczpospolita, 15 grudnia 2018 [dostęp 2021-07-22] (pol.).
- ↑ Aquilino Pimentel Jr., Voluntary Return of One Balangiga Bell by US Seen [online], nenepimentel.org, 2 października 2003 [dostęp 2021-07-22] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-17] (ang.).
- ↑ Rolando Borrinaga, Solving the Balangiga bell puzzle, Philippine Daily Inquirer, Tacloban, 11 sierpnia 2001 [dostęp 2021-07-22] [zarchiwizowane z adresu 2009-10-22] (ang.).
- ↑ a b Leonardo Y. Medroso, The Bells of Balangiga. An Appeal for Support [online], Catholic Bishops’ Conference of the Philippines [dostęp 2021-07-22] [zarchiwizowane z adresu 2010-06-03] (ang.).
- ↑ Balangiga Bells back in Philippines after 117 years, ABS-CBN News, Manila, 11 grudnia 2018 [dostęp 2021-07-22] (ang.).